نهم اردیبهشت سال گذشته بود که در روزهای سبز بازار سرمایه، فرایند آزادسازی سهام عدالت اجرا شد و به سهام داران این اختیار داده شد که یکی از دو روش مستقیم و غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کنند. بر این اساس از میان ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت، ۱۹ میلیون نفر روش مستقیم و مابقی روش غیرمستقیم را انتخاب کردند تا سهام دار شرکت های سرمایه گذاری سهام عدالت شوند.
از عرش به فرش ارزش سهام عدالت
البته فرایند آزادسازی یک جا صورت نگرفت و مشمولان میتوانستند در ابتدا ۳۰ و سپس ۶۰ درصد سهام خود را بفروشند. این درحالی بود که بازار در روزهای اوج خود به سر میبرد و ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه یک میلیون تومان تا بیش از ۲۰ میلیون تومان نیز افزایش یافته بود. همین جذابیت قیمت باعث شد تا بسیاری از افراد نسبت به فورش سهام خود اقدام کنند و فشار فروش سهام عدالتی ها مزید بر علت ریزش بازار سرمایه شد.
به طوریکه نه تنها ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه یک میلیون تومان به کم تر از ۱۰ میلیون تومان رسید بلکه بسیاری از افرادی که سهام عدالت خود را برای فروش گذاشته بودند نتوانستند سهام خود را بفروشند. زیرا بازار در صف فروش قفل شد. در نهایت نیز سازمان بورس و اوراق بهادار در آبان ماه سال گذشته فروش سهام عدالت را تا اطلاع ثانوی ممنوع کرد و همچنان با وجود اینکه بازار سرمایه درحال حرکت به سمت ثبات است این ممنوعیت همچنان وجود دارد.
سناریوی جدید سازمان بورس و پایان عمر دولت
البته به نظر میرسد سازمان بورس و اوراق بهادار سناریوی جدیدی برای سهام عدالت در نشر گرفته است. آنطور که محمدعلی دهقان دهنوی- رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در آخرین اظهارات خود اعلام کرده قرار است فروش سهام عدالت تدریجی آغاز شود. به گفته وی باید تلاش کرد تا این اقدام به صورت ماهانه و با درصدهای کم اجرایی شود.
دهقان تاکید کرده است که به هیچ عنوان لازم نیست که یکباره ۳۰ درصد از سهام عدالت آزادسازی شود، در این زمینه می توان به منظور جلوگیری از تاثیر منفی آن بر معاملات بورس در هر مرحله یک درصد از آن را در بازار آزادسازی کنیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار درمورد زمان اجرایی شدن برنامه های در دستور کار سازمان بورس برای فروش سهام عدالت نیز گفته است که زمان اجرایی شدن این تصمیمات وابسته به وضعیت بازار است، هر لحظه که احساس شود این اقدامات تاثیر منفی را بر بازار می گذارد اجرای آنها متوقف خواهد شد.
این تصمیمات درحالی گرفته شده است که نه تنها هنوز تکلیف آزادسازی ۴۰ درصد دیگر سهام عدالت مشخص نیست و تنها یک هفته تا عمر دولت فعلی باقی مانده است بلکه حرکت بازار سرمایه همچنان کجدار و مریز است و به نظر نمیرسد بازار قابلیت عرضه حتی یک درصد از سهام عدالت را هم داشته باشد.